#12
Tunceli İli Karasal ve İç Su Ekosistemleri Biyolojik Çeşitlilik
Envanter ve İzleme Projesi
Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar
Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekte olan ‘’Ulusal
Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi’’ ile
Türkiye’nin biyolojik çeşitlilik haritasının oluşturulması
amaçlanmaktadır. Sahip olduğu tabii kaynaklar bakımından
oldukça zengin bir ülke olan Türkiye’nin, bu kaynaklardan
verimlilik ve sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda
faydalanabilmesi için bu proje büyük bir önem taşımaktadır.
“Tunceli İli’nin Karasal (orman, bozkır, alpin-subalpin,
maki, pseudomaki, kumul, su kenarı, tarım, yerleşim vd.) ve
İç Su (akarsu, göl vd.) Ekosistemlerinin Biyolojik
Çeşitlilik Envanter ve İzlemesi İşi” adlı bu proje,
20.12.2013 tarihinde Orman ve Su İşleri Bakanlığı 15. Bölge
Müdürlüğü ile Turunç Peyzaj Tasarım Planlama Uygulama Proje
İnşaat Organizasyon ve Danışmanlık Hizmetleri Limited
Şirketi arasında imzalanan sözleşme ile başlamıştır.
Proje kapsamında biyolojik çeşitliliğin izlenmesine yönelik
verilerin elde edilmesi, izleme metodolojisinin
oluşturulması ve izleme için gerekli önerilerin yer aldığı
sonuç raporu hazırlanmış olup ayrıca; Tunceli İli için
izleme planı geliştirilmiştir. Böylece hedef türlerce zengin
habitatlar, özellikli bitki toplumları ve özellikli yaban
hayvan alanları tespit edilerek, Tunceli İli’in Biyolojik
Çeşitlilik Haritası çıkarılmıştır. Elde edilen biyolojik
çeşitlilik verileri “Nuh’un Gemisi Veri Tabanı”na girilerek,
ülkemizin biyolojik çeşitlilik verileri bir veri tabanı
aracılığıyla tablo, grafik ve harita bazında
sorgulanabilmesine katkı sağlayacaktır.
Projenin tamamlanma aşamasında tüm çalışmalar neticesinde
elde edilen çıktılar hem il hem de ülke bazında heyecan
verici boyuta ulaşmıştır. Bunun en önemli nedeni IUCN
tehlike kategorilerine göre EX (Nesli tükenmiş) olarak
belirlenen bir bitki türünün (Silene surculosa-Kalan Nakılı)
proje kapsamında Tunceli İli’nde yayılış gösterdiğinin
tespit edilmesi olmuştur. Bununla birlikte 310 takson alanda
yapılan flora çalışmalarıyla ilk defa Tunceli için
kaydedilmiştir. Küresel ölçekte biyolojik çeşitlilikte artık
var olmadığı belirtilen bir türün doğal ortamda yaşamını
sürdürüyor olmasının tespit edilmesi bu türün genetik
çeşitliliğe katkısının da sona ermediğini ıspatlamaktadır.
Bu tespit ile birlikte proje kapsamında hem omurgalı
hayvanlar hem de vasküler bitkiler konusunda yeni tür
tespitleri ve yeni tür kayıtları hem Tunceli İli’ne hem de
bilim dünyasına kazandırılmıştır. Proje sürecinde yapılan
arazi çalışmalarında; damarlı bitkiler konusunda, 616 farklı
lokaliteden yaklaşık 3.000 adet bitki örneği toplanmış olup
teşhisler sonucunda 95 familyaya ait, 480 cins ve bu cinlere
ait 1503 takson tespit edilmiştir. Proje kapsamında toplanan
bu bitki örnekleri arasında yeni tür olma ihtimali çok
yüksek olan en az 10 bitki türü üzerindeki çalışmalar
Vasküler Bitki uzmanı Yrd. Doç. Dr. Metin ARMAĞAN tarafından
devam etmektedir. Yeni bitki türlerinin bilim dünyası
tarafından kabul edilmesiyle Tunceli İli’nin
biyoçeşitliğinin önemi bir kez daha vurgulanmıştır.
|